Na de basisschool worden jongeren voor het eerst geselecteerd en verdeeld over verschillende leerwegen en onderwijsniveaus. Zoals het onderwijs nu is georganiseerd, gaan jongeren met uiteenlopende onderwijsniveaus elk naar hun eigen school. Dit heeft als risico dat zij opgroeien met leerlingen met een vergelijkbare achtergrond. Jongeren met verschillende achtergronden ontmoeten elkaar niet. Omdat er een grote samenhang is tussen onderwijsniveau en achtergrondkenmerken van leerlingen betekent deze fysieke scheiding een vrij rigoureuze sociale splitsing tussen groepen. Het onderwijs staat op deze manier ver af van haar doel om leerlingen als burgers te leren samenleven in een complexe en diverse samenleving, zo concludeert het Sociaal en Cultureel Planbureau (SPC) in een recente rapportage.