Afgelopen week werd het Youtube-kanaal van Lange Frans uit de lucht gehaald. Inclusief al zijn nummers. Reden waren volgens Youtube de ongefundeerde beledigingen die Lange Frans bij herhaling uitte richting het kabinet in het kader van hun aanpak van de Corona-crisis. Iets wat uitgebreid aan de orde kwam in een item tijdens de laatste aflevering van Lubach op Zondag. Lubach gaf daarbij de social media de schuld van de polarisatie die op dit moment plaatsvindt rond de Corona-maatregelen. Arjen legde in deze wederom spraakmakende aflevering haarfijn uit hoe Lange Frans en vele anderen in de fabeltjesfuik van Facebook, Youtube en vergelijkbare platforms zijn gelopen.
Hoe werkt de fabeltjesfuik?
Met de fabeltjesfuik duidt Lubach op de algoritmes die op de achtergrond draaien bij platforms als Facebook, Youtube etc. Deze algoritmes zorgen ervoor dat wanneer jij een keer een bepaalde zoekterm hebt gebruikt je een volgende keer wanneer je het platform bezoekt content aangeboden krijgt die aan dezelfde zoekterm voldoet. Met als gevaar dat je een eenzijdig beeld van de werkelijkheid ontwikkelt omdat je eigenlijk contstant dezelfde meningen en zienswijzen voorgeschoteld krijgt. Dit is wat volgens Lubach gebeurt bij Lange Frans en andere aanhangers van Viruswaarheid en gerelateerde bewegingen die ervan overtuigd zijn dat Corona niet bestaat, Bill Gates ons allemaal wil injecteren met een chip en onze regering deel uitmaakt van een pedofielennetwerk.
Het kan iedereen overkomen
Zijn Lange Frans en consorten daarmee de gekkies zoals ze in diverse media worden weggezet? Nee, stelt Lubach. Zij zijn het slachtoffer van onwetendheid over misleidende algoritmes. Niet voor voor niets nam Lubach het deze week op voor Lange Frans om in ieder geval zijn muziek weer te ontsluiten. Hij riep Youtube op haar verantwoordelijkheid te nemen en de systematiek van de algoritmes aan te passen. Want natuurlijk hebben deze niet alleen hun uitwerking op Lange Frans en consorten maar ook op jou en mij. Wanneer we er niet constant bij stilstaan creëren ook wij steeds meer onze eigen “bubble”. Onze eigen werkelijkheid waarin we steeds meer bevestigd worden in een bepaalde opvatting. Doordat we steeds meer content krijgen aangereikt die een vergelijkbare boodschap brengt. Totdat je natuurlijk een keer een tegengestelde zoekterm hanteert. Dus in plaats van “waarom 1 glas rode wijn per dag goed is voor je gezondheid” bijvoorbeeld zoeken op “de gevaren van 1 glas rode wijn per dag”.
Dark side van Artificial Intelligence
Ondoorzichtige algoritmes zijn in feite de dark side van Artificial Intelligence (AI) oftewel kunstmatige intelligentie. Een technologie die ook de zelfrijdende auto mogelijk maakt, zorgt dat er in de zorg veel sneller dan voorheen diagnoses gesteld kunnen worden, die op een vliegveld veel beter dan douaniers mensen identificeert die afwijkend gedrag vertonen en die ten grondslag ligt aan de ontwikkeling van adaptieve software zoals Snappet, Gynzy, Taalzee, Rekentuin etc.
Velen vrezen dat wanneer AI zich verder ontwikkelt wij als mens de grip op de wereld kwijt raken. Dat robots die zijn voorzien van AI onze wereld overnemen.
Belang van mediawijsheid
Voorlopig zijn we daar nog ver van verwijderd maar roept AI al wel de nodige ethische vraagstukken op. En willen we niet nu al gemanipuleerd worden dan is het dus van belang dat we ons bewust zijn van het feit dat AI en de bijbehorende algoritmes op allerlei plaatsen in ons leven hun werk doen. In de Tesla die al grotendeels autonoom kan rijden, bij bol.com in de vorm van de chatbot, bij de hypotheekverstrekker zodat je snel weet of je wel of niet in aanmerking komt voor een lening, bij Netflix en Spotify die je wijzen of films en muziek die je waarschijnlijk ook leuk vindt.
En dus bij social media. Wees je hiervan bewust. Zeker ook de komende tijd. De verkiezingen komen er aan. Laat je niet de fabeltjesfuik van bijvoorbeeld een groep Russische hackers inzuigen.
Auteur: Bert van de Bovenkamp
